طرحواره بی اعتمادی چیست؟
در این مقاله میخواهیم به طور کامل ، طرحواره بی اعتمادی را بررسی کنیم. یکی از الگوهای شناختی در طرحواره درمانی که توسط یونگ معرفی شده طرحواره بی اعتمادی است. به زبان ساده طرحواره ها از باورها و عواطف شکل میگیرند و تاثیر زیادی بر تفکر و احساسات فرد در بزرگسالی دارند. طرحواره بی اعتمادی همانطور که از نامش پیداست به معنی عدم احساس امنیت و عدم اطمینان به دیگران است. طرحواره بی اعتمادی تاثیر زیادی در روابط فردی و اجتماعی و عاطفی افراد دارد و معمولا افراد با این طرحواره ، در روابط خود دچار ترس از خیانت ، سو استفاده و رها شدن میشوند و باور دارند که دیگران نمیتوانند نیازهای آن ها را درک کرده و یا آن ها را از صمیم قلب دوست داشته باشد.
سرفصل های محتوا :
طرحواره بی اعتمادی چیست؟
افراد با طرحواره بی اعتمادی احساس می کنند که دیگران با آن ها بد رفتاری می کنند و به آن ها آسیب می زنند. این افراد معمولا نمی توانند به اطرافیان خود به آسانی اعتماد کنند و اگر هم به فردی اعتماد کنند دائما احساس میکنند که از طرف آن ها مورد آسیب قرار خواهند گرفت و دائما نسبت به اهدافی که دیگران دارند مشکوک هستند. آن ها بر این باورند که دیگران غیر قابل اعتماد هستند و انتظار دارند در صورت فراهم شدن یک فرصت ، به آن ها دروغ گفته و از آن ها سو استفاده میکنند. این افکار و باور ها در نتیجه روابط آزاردهنده اولیه با والدین، بزرگسالان و مراقبان، به دلیل بی‌توجهی و سوء استفاده فیزیکی، عاطفی یا جنسی بخصوص در دوران کودکی است.
طرحواره چیست؟
طرحواره به زبان ساده ، الگوهای رفتاری و فکری هستند که در نتیجه تعامل فرد با اطرافیان و جهان پیرامون خود در دوران اولیه ی کودکی شکل میگیرد. طرحواره ها باعث میشود تا در شرایط متفاوت به گونه ای رفتار کنیم که در طی سال های گذشته در ما شکل گرفته و تثبیت شده اند. اگر میخواهید اطلاعات بیشتری راجع به طرحواره چیست بدانید این مقاله را مطالعه کنید.
نشانه های طرحواره بی اعتمادی
طرحواره بی اعتمادی و سوء استفاده نشانه هایی دارد که دانستن آن ها میتواند به درک دلایل بی اعتمادی افراد با این طرحواره را کمک کند. در زیر به نشانه های طرحواره بی اعتمادی در کودکان و بزرگسالان اشاره میکنیم :
- عدم اعتماد به افراد، حتی نزدیک ترین اشخاص مانند پدر ، مادر و همسر
- احساس میکنند توسط دیگران کنترل میشوند.
- اطلاعات از خودشان به دیگران به اشتراک نمیگذراند
- بر این باورند که در صورت اعتماد به دیگران آسیب میبینند و این تصور را دارند که دیگران از رنج کشیدن آن‌ها لذت می‌برند.
- به دلیل ترس از سوء استفاده دیگران، حاضر به بیان نقطه ضعف های خود نیستند
- در برقراری ارتباط و پیوندهای دوستی صمیمی ناتوانند
- عدم تمایل به برقراری روابط عاطفی، به دلیل ترس از آسیب دیدن
- افرادی که تله بی اعتمادی دارند، نسبت به انتقادات یا حتی اشاره های کوچک به اشتباهات خود واکنش های شدید نشان میدهند. آن ها این انتقادات را به عنوان تهدیدی برای روابط خود در نظر میگیرند و به شدت دفاعی میشوند.
- سو تفاهم در برخورد با افراد
- حتی اگر فرد مقابل شان خوش رفتار باشد، باز هم به او اعتماد نمی‌کنند و معتقدند هیچ گربه ای محض رضای گربه موش نمی‌گیرد.
ریشه طرحواره بی اعتمادی
اگر فردی در کودکی مورد بدرفتاری و سوء استفاده قرار گرفته باشد احتمال اینکه دچار طرحواره بی اعتمادی در بزرگسالی شود زیاد است. در زیر به دلایلی که باعث بروز طرحواره بی اعتمادی میشود اشاره میکنیم:
- فرد از طرف والدینش تنبیه بدنی و جسمی شده باشد
- فرد در خانواده اش مدام مورد تحقیر و تمسخر قرار گرفته باشد
- تجاوز یکی از نزدیکان به او
- تذکر بیش از حد والدین به کودک برای اعتماد نکردن به غریبه ها
- خانواده کودک خود به طرحواره بی‌اعتمادی دچار بوده‌اند و همواره رفتاری محافظه‌کارانه داشته‌اند.
- والدین کودک به قول هایی که به او داده عمل نکرده یا به او دروغ گفته اند
- فرد در کودکی عشق و محبت را در خانواده تجربه نکردند
- والدین راز کودک را به دیگران فاش کنند
- والدین اغلب کودک را مورد ضرب و شتم و بدرفتاری قرار می دادند و کودک به هر دلیل کوچک یا بزرگی از آن‌ها کتک می‌خورد.
- محیط خانواده اغلب ناامن بوده است و تجربه دعوا و کشمکش متعدد در محیط خانواده وجود دارد.
شاید برای شما هم جالب باشد، آیا تغییر طرحواره در بزرگسالی قابل تغییر است یا خیر ، برای پاسخ به این سوال از این صفحه دیدن نمایید!
از کجا بفهمیم طرحواره بی اعتمادی در ما فعال است؟
اگر میخواهید بفهمید آیا طرحواره بی اعتمادی در شما فعال است یا خیر، میتوانید از تست استفاده کنید و یا از درمانگر کمک بگیرید تا شما را در این مسیر یاری کند .برای تست طرحواره بی اعتمادی در خود جملات زیر را بخوانید اگر با بیشتر آن ها موافق هستید ، احتمالا طرحواره بی اعتمادی در شما فعال است :
- همیشه مراقب هستید تا از دیگران آسیب نبینید
- همیشه در حالت تدافعی هستید
- برای اعتماد کردن به کسی، به زمان زیادی نیاز دارید.
- اگر احساس کنید شریک عاطفی شما با شما مخالف است رابطه را تمام خواهید کرد.
- فکر می‌کنید همه انسان‌ها منفعت‌طلب، خودخواه و به‌دنبال سوءاستفاده هستند.
- معمولا جذب افرادی می‌شوید که از شما سوءاستفاده میکنند.
- درباره حسن نیت دیگران شک دارید.
- برایتان سخت است از دیگران مراقبت بخواهید.
- همواره منتظر هستید کسی به شما آسیب بزند.
- فکر می‌کنید از شما سوءاستفاده میشود حتی اگر هیچ سندی وجود نداشته باشد.
- برای جلوگیری از آسیب دیدن از دیگران، خودتان پیش‌دستی می‌کنید و به آن‌ها آسیب می‌زنید.
- درباره زندگی شخصی خود صحبت نمی‌کنید تا به دیگران اجازه ندهید علیه خودتان از آن استفاده کنند.
- نقاط ضعف خود را پنهان می‌کنید.
- در کنار دیگران احساس آرامش نمی‌کنید و می‌ترسید شما را تحقیر کنند.
- از روابط جنسی خود لذت نمی‌برید.
- قسمت‌هایی از خاطرات کودکی را به خاطر نمی‌آورید.
- خیال‌پردازی‌های خشونت‌آمیز (سادیستی یا مازوخیستی) دارید.
- گاهی رفتارهای ظالمانه و بی‌رحمانه‌ای دارید.
- در روابط اغلب درمانده می‌شوید.
روش‌های درمان طرحواره بی اعتمادی
اگر دچار طرحواره بی اعتمادی هستید ، با کمک روش های زیر میتوانید به خودتان کمک کنید :
1. کمک گرفتن از متخصصان
یکی از موثرترین روش های درمان طرحواره بی اعتمادی ، کمک گرفتن از متخصصان سلامت روان و مشاوران است. آن ها میتوانند به طرز عجیبی به کنترل افکار منفی حاصل از این طرحواره به شما کمک کنند. متخصصان این حوزه ریشه طرحواره بی اعتمادی در شما را پیدا کرده و ابزارهایی برای غلبه بر آن به شما ارائه میدهند. شما میتوانید از بهترین روانشناس کرج ، مدرس دوره های شخصیت شناسی و خودشناسی ، خانم سعیده امانی ، کمک بگیرید.
2. تمرین خودمراقبتی و تقویت عزت‌نفس
افرادی که عزت نفس پایینی دارند، معمولاً بیشتر به طرحواره بی اعتمادی دچار میشوند زیرا ممکن است خود را شایسته اعتماد ندانند. در این روش درمان، رسیدگی به نیازها و عواطفتان میتواند به شما کمک کند تا احساساتتان رو کنترل کرده و کمتر دچار استرس و اضطراب شوید مثلا کارهایی مانند یک خواب کافی ، خوب غذا خوردن و کارهایی که از آن لذت میبرید میتواند به شما کمک کند.
روش‌ها:
- تمرینات خودمراقبتی: تمرینات آرامش بخش ، مدیتیشن ، ورزش و… از میزان اضطراب شما میکاهد.
- افزایش عزت‌نفس: با استفاده از تکنیک های روانشناختی میتوان عزت نفس را تقویت کرد و باعث احساس ارزشمندی در روابط اجتماعی شد.
- شناخت اثرات گذشته و بخشش: بی اعتمادی در روابط فرد میتواند ناشی از تجربیات منفی گذشته مانند خیانت و ترک شدن باشد. یادگیری و تمرین بخشش و رها کردن این تجربیات در درمان بی اعتمادی نقش دارد. بخشش، نه به معنای فراموش کردن، بلکه به معنای رها کردن احساسات منفی و عدم اجازه دادن به آن‌ها برای کنترل فرد است.
3. به چالش کشیدن افکار منفی
زمانی که افکار منفی به سراغتان می آید ، با پرسیدن سوالاتی از قبیل آیا این فکر واقعا درست است ؟ چه مدرکی برای صحت این فکر دارم؟ و… متوانید افکار منفی را به چالش بکشید.
4. ایجاد روابط جدید و مثبت
سعی کنید در فعالیت های گروهی شرکت کنید تا با افراد جدید آشنا شوید و با افرادی که میتوانید به آن ها اعتماد کنید ارتباط برقرار کنید.
5. ذهن آگاهی و مدیتیشن
تکنینک های ذهن آگاهی مانند مدیتیشن یا تنفس عمیق و… میتواند به شما برای کنترل احساساتتان کمک کند. اگر برایتان سوال است تفاوت ذهن اگاهی و مدیتیشن چیست خواندن این مقاله این موضوع را برای شما قابل درک میکند.
6.طرحواره درمانی برای بی اعتمادی
طرحواره درمانی، بر تغییر الگوهای عمیق و ریشه یابی از باورها و رفتارهای فرد تمرکز دارد و در این روش درمان هدف این است که فرد به‌طور آگاهانه باورهای منفی خود را در مورد دیگران شناسایی کرده و آن ها را بازسازی کند. این روش درمانی برای افرادی که طرحواره بی اعتمادی در عمق وجودشان رخنه کرده ، بسیار موثر است.
مراحل درمان:
- شناسایی طرحواره ها: درمانگر با کمک فرد، طرحواره بی اعتمادی را شناسایی کرده و درک میکند که این باورهای منفی از کجا آمده‌اند.
- بازسازی طرحواره‌ها: پس از شناسایی طرحواره بی اعتمادی، درمانگر به فرد کمک میکند که آن‌ها را به‌طور تدریجی بازسازی کند.
- تمرین‌های رفتاری: فرد از تمرین‌های رفتاری برای تقویت رفتارهای سالم و مثبت در روابط استفاده میکند.
سخن آخر
طرحواره بی اعتمادی الگویی از باورها و رفتارهای منفی است که میتواند نتیجه ی تجربیات آسیب زای گذشته باشد که در وجود شخص ریشه دوانده است . با دنبال کردن روش های درمان بی اعتمادی ، تمرین خود مراقبتی ، به چالش کشیدن افکار منفی و شروع روابط جدید میتواند به درمان طرحواره بی اعتمادی کمک کند.اگر به دنبال متخصص برای کار با سایه هستید و یا میخواهید درمان طرحواره بی اعتمادی با مشاور پیش ببرید ، جهت رزو وقت با ما در ارتباط باشید : 09354603817
آیا در زندگی‌تان با مشکلات و چالش‌ها دست و پنجه نرم می‌کنید؟ آیا احساس استرس، اضطراب یا سردرگمی دارید و نمی‌دانید چگونه آن‌ها را مدیریت کنید؟ ما اینجا هستیم تا به شما کمک کنیم! همین حالا با ما تماس بگیرید و اولین قدم را به سوی آرامش بردارید!
مشاوره آنلاین و حضوری، با مدرس دوره های شخصیت شناسی
راه حل مشکلات شما، یک تماس با ما فاصله دارد!
سوالات متداول
طرحواره بی اعتمادی چیست؟
یکی از 18 طرحواره ناسازگار اولیه (EMS) ، طرحواره بی اعتمادی است و این طرحواره بدین معناست که انتظار دارید دیگران به شما بدرفتاری کنند و شما دیگران را غیر قابل اعتماد می بینید و انتظار دروغ گفتن ، سوء استفاده و تحقیر و آسیب رساندن به خودتان را از طرف ان ها دارید.
درمان طرحواره بی اعتمادی چگونه است ؟
درمان طرحواره بی اعتمادی را به صورت مفصل در بالا توضیح دادیم اما به طور مختصر میتوان گفت با روش های خود مراقبتی و افزایش عزت نفس ، مدیتیشن و خوداگاهی و به چالش کشیدن افکار منفی و از همه مهم تر کمک گرفتن از متخصصان میتواند درمان طرحواره بی اعتمادی را انجام داد.
طرحواره درمانی چقدر طول می‌کشد؟
زمان دقیقی برای درمان طرحواره بی اعتمادی نمیتوان گفت اما به طور میانگین بین 6 ماه الی 2 سال میتوان این روند را درنظر گرفت.
دیدگاهتان را بنویسید