طرحواره اطاعت چیست ؟
در این مقاله قصد داریم طرحواره اطاعت را به طور کامل توضیح دهیم.بگذارید اینگونه شروع کنیم، گاهی اوقات ما برای جلب رضایت دیگران، کارهایی را برخلاف میل و احساس درونی خود انجام می‌دهیم. اینکه به حس درونی توجه نکرده و به خواسته های دیگران اهمیت دهید ، در برخی مواقع مشکلی ایجاد نمیکند اما اگر این رفتار افرادی و مدام تکرار شود ، فرد دچار طرحواره اطاعت می‌شود. معمولا این افراد به خاطر جلوگیری از پیامدهایی مانند تنبیه یا سرزنش، خود را ملزم به پیروی از دیگران می‌دانند. این تله باعث می‌شود که آن‌ها نیازهای خود را نادیده گرفته و صرفاً در راستای برآورده کردن خواسته‌های دیگران عمل کنند، بدون اینکه رضایت و اراده شخصی در تصمیم‌هایشان نقشی داشته باشد.
شرکت در دوره خودشناسی تماس با شماره : 09354603128
سرفصل های محتوا :
اطلاع از وجود طرحواره اطاعت
پیش از تعریف این طرحواره، بیایید با چند سؤال شروع کنیم:
آیا تا به حال احساس کرده‌اید که همیشه فردی مطیع و فرمان‌بردار هستید و بدون چون‌وچرا خواسته‌های دیگران را انجام می‌دهید؟
آیا بیشتر از اینکه برای رضایت درونی خود تلاش کنید، سعی دارید دیگران را راضی نگه دارید؟
آیا وقتی خود را در اولویت قرار می‌دهید، احساس گناه و عذاب وجدان پیدا می‌کنید؟
جواب این پرسش‌ها را در ذهن داشته باشید در انتهای همین قسمت به آن بازمیگردیم. گاها پیش امده که در شرایطی کاری انجام دهیم که باب میلمان نیست این کار کاملا طبیعی است البته تا زمانی که به طور محدود باشد اما اگر به‌طور مداوم برای راضی نگه داشتن دیگران، احساسات و خواسته‌های شخصی خود را برای خوشایند دیگران سرکوب می‌کنید، احتمالاً گرفتار طرحواره اطاعت هستید. اگر پاسخ شما به سؤالات ابتدایی «بله» است، پس بخشی از این طرحواره در شما شکل گرفته و دلیل بسیاری از رفتارها و انتخاب‌هایتان از همین الگوی ذهنی نشأت می‌گیرد. اگر برای شما سوال است طرحواره چیست کلیک کنید.
طرحواره اطاعت چیست ؟
یکی از ۱۸ طرحواره ناسازگار اولیه (EMS)، طرحواره اطاعت (Subjugation Schema) است. افرادی با این طرحواره، احساس میکنند که باید از خواسته‌های دیگران اطلاعات کنند تا از پیامدهای منفی جلوگیری کنند و معمولا احساسات خود را سرکوب میکنند. هنگامی که این افراد با در وقعیتی قرار میگیرند که احتمال بروز پیامدهای منفی را در آن می‌بینند، طرحواره اطاعت در آن‌ها فعال می‌شود. در نتیجه، رفتارهایی مانند پیروی بی‌چون‌وچرا، تبعیت از خواسته‌های دیگران و واکنش‌های مبتنی بر ترس در آن‌ها شکل می‌گیرد.
افراد دارای تله اطاعت بر این باورند که اگر نظرات و خواسته‌های خود را بیان کنند، با پیامدهای منفی یا تنبیه روبه‌رو خواهند شد. به همین دلیل، به شکل افراطی نیازهای خود را سرکوب کرده و خود را فدای درخواست‌های دیگران میکنند. اما نگران نباشبد ما درمان طرحواره اطاعت را برای شما آماده کرده ایم که با کار بر روی این الگوهای فکری و رفتاری، می‌توان آن‌ها را به الگوهایی سالم‌تر تبدیل کرد که به فرد احساس امنیت، قدرت و اعتمادبه‌نفس بیشتری می‌دهند.
محتوای پیشنهادی : برای اطلاعات بیشتر راجع به طرحواره نقص و شرم کلیک کنید.
نشانه‌های طرحواره اطاعت
طرحواره اطاعت می‌تواند باعث بروز رفتارهایی شود که تشخیص آن را آسان‌تر می‌کند. شناخت این نشانه‌ها در خود یا دیگران، گام مهمی در جهت دریافت کمک و برطرف کردن این مشکل است. برخی از مهم‌ترین نشانه‌های این طرحواره عبارت‌اند از:
- کم‌اهمیت جلوه دادن نیازهای عاطفی
- ناتوانی در بیان احساسات و خواسته‌ها
- ناتوانی در مخالفت با دیگران
- احساس نداشتن کنترل بر زندگی و نبود آزادی
- احساس گناه و عذاب وجدان هنگام اولویت دادن به خود
- پیروی بی‌چون‌وچرا از دیگران
- داشتن خشم پنهان و سرکوب‌شده
- به تعویق انداختن کارهای شخصی به نفع دیگران
- اولویت قرار دادن نیازهای دیگران بدون توجه به خود
- احساس سوءاستفاده شدن توسط اطرافیان
- اجتناب از هرگونه درگیری یا تنش
- ترس از تنبیه و مجازات
- تلاش افراطی برای جلب رضایت دیگران
- سعی در دوست‌داشتنی بودن به هر قیمتی
- ناتوانی در “نه” گفتن و مخالفت با خواسته‌های دیگران
اگر این نشانه‌ها را در خود یا اطرافیانتان مشاهده می‌کنید، ممکن است گرفتار تله اطاعت باشید. آگاهی از این الگو و تلاش برای تغییر آن می‌تواند به افزایش احساس استقلال، اعتمادبه‌نفس و کنترل بیشتر بر زندگی کمک کند.
محتوای پیشنهادی : برای شرکت در کلاس شخصیت شناسی در کرج کلیک کنید.
ریشه‌های طرحواره اطاعت
اگر در خانواده‌ای بزرگ شده‌اید که ابراز احساسات یا صحبت کردن در آن ممکن بود باعث مشکل شود، احتمال زیادی وجود دارد که طرحواره اطاعت را در خود پرورش داده باشید. این طرحواره به‌ویژه در افرادی که در کودکی مورد آزار جسمی، عاطفی یا جنسی قرار گرفته‌اند، بسیار رایج است.
در دوران کودکی، شاید ساکت ماندن و سرکوب احساسات به نفع شما بوده تا از آسیب دور بمانید. اگر در خانه‌ای پر از تنش، درگیری و استرس بزرگ شده‌اید، ممکن است صحبت کردن را با ترس، تلافی یا تحقیر مرتبط بدانید و این الگو همچنان در زندگی شما ادامه داشته باشد.
مهم‌ترین دلایل شکل‌گیری طرحواره اطاعت:
رشد در خانواده‌ای سخت‌گیر که والدین در تمام جنبه‌های زندگی شما کنترل شدید داشتند.
تجربه مکرر عصبانیت یا تنبیه والدین به دلیل انجام ندادن کارها طبق خواسته آن‌ها.
مواجهه با قهر والدین در صورت سرپیچی از دستوراتشان.
نداشتن حق انتخاب در تصمیم‌گیری‌های شخصی.
پذیرش نقش مراقبتی در خانواده به دلیل بی‌مسئولیتی والدین و نیاز به رسیدگی به دیگر اعضای خانه.
قرار گرفتن در موقعیتی که والدین مشکلات و اختلافات شخصی خود را با شما در میان می‌گذاشتند و شما مجبور به شنیدن آن‌ها بودید.
القای احساس گناه یا خودخواهی در صورت مخالفت با خواسته‌های والدین.
داشتن والدینی که همیشه ایثار کرده و نیازهای خود را نادیده می‌گرفتند، و شما نیز این الگو را یاد گرفته‌اید.
دریافت این پیام در کودکی که نظرات و خواسته‌های شما اهمیتی ندارند.
نیاز به مراقبت بیش‌ازحد از رفتار و گفتار خود برای جلوگیری از ناراحت شدن والدین.
تجربه خشم و نارضایتی از محدودیت‌های شدید والدین و نبود آزادی معقول.
آسیب‌های ناشی از سوءاستفاده فیزیکی، عاطفی یا جنسی.
اگر این شرایط را در کودکی تجربه کرده‌اید، احتمال زیادی دارد که همچنان در زندگی خود الگوی اطاعت افراطی را دنبال کنید. اما آگاهی از این الگو، اولین قدم برای تغییر آن است..
محتوای پیشنهادی : برای اطلاعات بیشتر راجع به طرحواره رهاشدگی کلیک کنید.
درمان طرحواره اطاعت
طرحواره‌درمانی در مقایسه با شناخت‌درمانی استاندارد، رویکردی عمیق‌تر دارد و به ریشه‌های شکل‌گیری طرحواره در تجربیات اولیه زندگی می‌پردازد. این روش از تکنیک‌های تجربی، شناختی-رفتاری و بین‌فردی استفاده می‌کند تا علاوه بر ایجاد تغییرات شناختی، احساسات را در سطحی عمیق‌تر پردازش کرده و تأثیرات درمان را ماندگارتر کند.
در فرآیند درمان طرحواره اطاعت ، درمانگر به شما کمک می‌کند تا دلیل شکل‌گیری طرحواره اطاعت را شناسایی کرده و الگوهای فکری و رفتاری ناشی از آن را اصلاح کنید. یکی از بهترین روانشناس کرج خانم سعیده امانی هست که میتوانید برای نوبت دهی با شماره 09354603817 تماس حاصل نمایید. برخی از راهکارهای مؤثر برای رهایی از این طرحواره عبارت‌اند از:
تمرین رفتارهای جدید از طریق تصویرسازی یا ایفای نقش برای یادگیری شیوه‌های سالم‌تر تعامل با دیگران.
تکالیف رفتاری، مانند تمرین بیان نظر خود در گفت‌وگو با یک دوست، که به افزایش اعتمادبه‌نفس کمک می‌کند.
مشارکت دوستان و خانواده برای حمایت و پاداش دادن به رفتارهای سالم و مستقل، که باعث تقویت تغییرات مثبت می‌شود.
این رویکردها به فرد کمک میکنند تا کنترل بیشتری بر زندگی خود داشته باشد و از وابستگی افراطی به دیگران رهایی یابد. محتوای پیشنهادی : برای اطلاعات بیشتر راجع به طرحواره وابستگی کلیک کنید.
انواع طرحواره اطاعت
طرحواره اطاعت بسته به نحوه‌ای که فرد نیازها و احساسات خود را سرکوب کرده و خواسته‌های دیگران را اولویت می‌دهد، به دو نوع تقسیم می‌شود:
۱. طرحواره اطاعت از نیاز
در این نوع از تله اطاعت، فرد خواسته‌ها، نیازها و ترجیحات شخصی خود را نادیده می‌گیرد و به جای آن، بی‌چون‌وچرا از دیگران پیروی می‌کند. چنین فردی برای جلوگیری از پیامدهای ناخوشایند، برخلاف میل باطنی خود، دستورات دیگران را اجرا می‌کند، بدون اینکه نظر واقعی خود را بیان کند یا کاری را که واقعاً دوست دارد انجام دهد.
۲. طرحواره اطاعت از هیجان
در این نوع، فرد احساسات و هیجانات خود را سرکوب می‌کند و اجازه بروز آن‌ها را نمی‌دهد. به‌عنوان مثال، فرد ممکن است به‌جای ابراز خشم نسبت به کسی که او را ناراحت کرده، از ترس عواقب آن، احساس خود را پنهان کرده و حتی رفتاری دوستانه از خود نشان دهد. این سرکوب مداوم هیجانات می‌تواند باعث بروز اضطراب، استرس و نارضایتی درونی شود.
هر دو نوع طرحواره اطاعت باعث می‌شوند فرد به‌مرور اعتمادبه‌نفس خود را از دست داده و احساس بی‌ارزش بودن کند. آگاهی از این الگوها اولین گام برای تغییر آن‌ها و بازپس‌گیری کنترل زندگی است.
دیدگاهتان را بنویسید